Ο υδράργυρος είναι το μόνο μέταλλο το οποίο βρίσκεται σε υγρή κατάσταση σε θερμοκρασία δωματίου. Είναι από τα πιο ισχυρά τοξικά βαρέα μέταλλα. Καταστρέφει τις μεμβράνες των κυττάρων, αυξάνει ταχύτατα την οξείδωση (παραγωγή ελευθέρων ριζών) και μεταβάλλει το οξειδοαναγωγικό δυναμικό των κυττάρων μας.
Σύμφωνα με έρευνα της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2001, εκτιμάται ότι περίπου 60.000 νεογέννητα στις ΗΠΑ εμφανίζουν υψηλή τοξίνωση υδραργύρου. Παράλληλα τον Μάρτιο του 2002 μια περιβαλλοντική ομάδα υπέβαλε μήνυση στον FDA (Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων) διότι δεν ενημέρωσε το κοινό για την επικινδυνότητα της κατανάλωσης τόνου, ψάρι το οποίο περιέχει ιδιαίτερα υψηλά ποσά υδραργύρου.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι σε ημερήσια βάση κατά μέσο όρο το σώμα μας απορροφάει 0.3mcg (μικρογραμμάρια) υδραργύρου από το νερό και τον αέρα, 2.61mcg από τα ψάρια και 17mcg από τα σφραγίσματα των δοντιών. Σε ακραίες περιπτώσεις έχει καταγραφεί έως και 100mcg ημερήσια απορρόφηση υδραργύρου. Τα σφραγίσματα με υδράργυρο (παλαιού τύπου) απελευθερώνουν υδράργυρο έως και 70 χρόνια. Πχ ένας άνθρωπος με 8 σφραγίσματα απελευθερώνει στο σάλιο του έως και 120mcg υδραργύρου ημερησίως.
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος, το ανώτατο όριο είναι μικρότερο των 0.1mcg ανά κιλό σωματικού βάρους.
Όπως και με άλλα βαρέα μέταλλα (κάδμιο, νικέλιο, μόλυβδος κλπ) είναι αδύνατη η πλήρης αποφυγή αυτών μιας και όλη πλέον η βιόσφαιρα έχει υψηλές ποσότητες αυτών.
Η τοξικότητα από υδράργυρο έχει συνδεθεί σχεδόν με όλες τις νευρολογικές χρόνιες παθήσεις όπως Αlzheimer, Parkinson, κλπ ενώ ενοχοποιείται για υψηλά ποσοστά νευρολογικών παθήσεων και σε παιδιά όπως Σύνδρομο Υπερκινητικότητας και Ελλειμματικής Προσοχής, μαθησιακές δυσκολίες κλπ.
Παρατίθενται μερικές πληροφορίες για τον υδράργυρο:
– Τα σφραγίσματα παλαιού τύπου περιέχουν ως και 50% υδράργυρο
– Είναι πρωταθλητής στην τοξικότητα ξεπερνώντας κατά πολύ το κάδμιο, το αρσενικό και το μόλυβδο
– Προσδένεται στις σουλφιδρυλικές (-SH) ομάδες οι οποίες απαντούν σχεδόν σε όλες τις ενζυμικές αντιδράσεις του κυττάρου. Κοινώς επηρεάζει όλες τις μεταβολικές διεργασίες σε κυτταρικό επίπεδο
– Προκαλεί σπασίματα στα χρωμοσώματα (αλυσίδες DNA)
– Δεν υπάρχει μη επικίνδυνο επίπεδο υδραργύρου στο σώμα
– Εμπλέκεται στο Alzheimer
– Από τα σφραγίσματα της μητέρας περνά στο έμβρυο
– Από τα σφραγίσματα της μητέρας περνά στο μητρικό γάλα
– Προκαλεί στειρότητα
– Εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα
– Προκαλεί διάφορες αλλεργίες
– Μειώνει κατά 50% την ικανότητα φιλτραρίσματος των νεφρών
– Η υπόφυση και ο υποθάλαμος είναι οι δομές του εγκεφάλου στις οποίες κυρίως συσσωρεύεται ο υδράργυρος στον εγκέφαλο
– Αλλοιώνει τη δομή της αιμοσφαρίνης με αποτέλεσμα την μειωμένη ικανότητα μεταφοράς οξυγόνου από το αίμα
– Αλλοιώνει το τοίχωμα των αιμοφόρων αγγείων και προκαλεί φλεγμονή
– Το Νευρικό Σύστημα λειτουργεί με μικρορεύματα με ένταση της τάξης των δισεκατομμυριοστών του αμπέρ (nano Amp). Τα σφραγίσματα προκαλούν αύξηση των μικρορευμάτων αυτών κατά 1000 φορές περίπου
– Ενισχύει την αντίσταση των παθογόνων μικροοργανισμών του στόματος και του πεπτικού σωλήνα στα αντιβιωτικά
– Τα επίπεδα υδραργύρου δε φαίνονται στις αιματολογικές ή βιοχημικές
Οι πιο αξιόπιστες μέθοδοι ανίχνευσής του είναι μέσω ανάλυσης μαλλιών και μέσω ειδικής βιοσυντονιστικής εξέτασης.
Οι μόνοι ασφαλείς τρόποι καθαρισμού του σώματος από τον υδράργυρο είναι μέσω ειδικού βιοσυντονιστικού πρωτοκόλλου και της χυλίωσης (chelation) κατά την οποία η χυλιωτική ένωση (πχ EDTA) σχηματίζει υδατοδιαλυτά σύμπλοκα με τον υδράργυρο ο οποίος αποβάλλεται τελικά μέσω των ούρων. Η χυλίωση με συνθετικούς χυλιωτές (πχ EDTA) γίνεται σε εξειδικευμένα ιατρικά κέντρα. Ωστόσο υπάρχουν στη φύση βότανα και άλλες φυσικές ουσίες που έχουν ηπιότερη μεν, ασφαλέστερη δε χυλιωτική δράση τα οποία σε συγκεκριμένες ποσότητες και αναλογίες μπορούν να βοηθήσουν στην αποβολή όχι μόνο του υδραργύρου αλλά και όλων των βαρέων μετάλλων στο σώμα.
Νίκος Δαραδήμος
Βιολόγος BSc Πανεπ. Αθηνών
MSc Διατροφής Ανθρώπου Γεωπ. Πανεπ. Αθηνών
Δ/ντης Συστήματος 4 Aces of Health
